جای خالی شیوا

فردای شبی که برندگان جایزه بین المللی شجاعت زنان را اعلام کردند و اسم من هم جزو ده زن شجاع سال 2010 اعلام شد، روز غم انگیزی بود: خبر بازداشت جعفر پناهی، دوستان، همکاران و خانواده اش منتشر شد، خبر صدور حکم اعدام برای محمد امین ولیان پخش شد و مثل بسیاری از روزهای دیگر یاد شیوا و بقیه زنان و مردان دربند بودم. با خودم فکر کردم: خب که چی؟ بلند می شوی و می روی و جایزه ای می گیری و لبخندی و عکس یادگاری و سخنرانی حتی شدیداللحنی درباره وضعیت وخیم حقوق بشر در ایران و بی فایده بودن اقدامات کشورهایی که خود را طرفداری حقوق بشر می دانند در متوقف کردن نقض حقوق بشر در ایران. همه دست می زنند و با سر تایید می کنند و همین و دیگر هیچ! فکر کردم باید کار دیگری بکنم که شاید کمی، فقط کمی بتواند حضار را و رسانه ها را تحت تاثیر قرار دهد. این بود که تصمیم گرفتم جایزه را به شیوا نظرآهاری تقدیم کنم و در عین حال به واشنگتن برای شرکت در مراسم نروم تا همه، جای خالی شیوا را در آن تصویرهای رسمی، در آن ژست ها  لبخندها و در آن دست دادن ها و آمدن و رفتن ها ببینند.

پس از چند روز رد و بدل کردن ای میلهای بی پایان، بالاخره امروز متوجه شدم وزارت خارجه آمریکا نپذیرفته است  پیام ویدئویی مرا که در آن اعلام می کنم جایزه خود را به شیوا نظرآهاری تقدیم می کنم و برای اینکه جای خالی او را همه جهانیان ببینند، برای شرکت در مراسم به واشنگتن نخواهم آمد، در مراسم فردا پخش کند. آنها حتی نپذیرفتند متن پیام را قرائت کنند. از من می پرسید چرا، می توانم چندین تحلیل بیاورم هرچند هیچ یک دلیل واقعی نیست اما فقط می گویم درست به خاطر همان جای خالی در تصویری که قرار بود بی عیب و نقص باشد!

شب خوش خانم کلینتون! فردا فقط 9 برنده خواهید داشت و فعالان حقوق بشر ایرانی حق خواهند داشت بپرسند: شما که حتی به یادی از شیوا نظرآهاری فرصت ابراز نمی دهید، مبادا خدشه ای باشد روی بوم رنگ و روغنی که برپا کرده اید، چگونه می توانید انتظار داشته باشید باور کنیم که نقض حقوق بشر در ایران، مساله ای واقعا جدی برای شماست؟ حداقل در این یک مورد که آب به آسیاب کیهان و آنهایی ریخته اید که با نوکر آمریکا خواندن فعالان جامعه مدنی، سعی در خاموش کردنشان دارند.

این، پیام ویدئویی است که قرار بود پخش شود:

این هم متن فارسی پیام:

«بسیار مفتخرم که به عنوان یکی از ده برنده جایزه سالانه شجاعت زنان برگزیده شده ام که بار دیگر فرصتی است برای به رسمیت شناخته شدن فعالیتها و مقاومتهای زنان ایرانی در عرصه جهانی و همینطور، مریی شدن تقض گسترده و سیستماتیک حقوق بشر در ایران، به خصوص، سرکوب وسیع فعالان جامعه مدنی، بعد از انتخابات ریاست جمهوری 88.

این جایزه، همانگونه که از نامش پیداست، هر سال، به زنانی در سراسر جهان داده می شود که شجاعت استثنایی در دفاع از حقوق زنان، عدالت اجتماعی و حقوق بشر از خود نشان داده اند. درست به همین دلیل، من مایلم جایزه خود را به شیوا نظرآهاری، دختر جوانی که به دلیل دفاع از حقوق زنان و حقوق بشر، هم اکنون در ایران زندانی است، تقدیم کنم زیرا فکر می کنم شجاعت اوست که استثنایی و در خور تحسین است. شیوا، که در تمام دوران جوانی اش، یعنی از5 سال پیش به این طرف، با ایجاد کمیته گزارشگران حقوق بشر، که یک گروه دانشجویی است که گزارشهای معتبری از نقض حقوق بشر در ایران منتشر می کند، و نیز با شرکت فعالانه در فعالیتهای جنبش زنان، دقیقه ای از مبارزه برای آزادی و دموکراسی دست برنداشته بود، چند روز پس از انتخابات ریاست جمهوری بازداشت شد و ماهها در سلول انفرادی و تحت فشار بازجویی های سنگین قرار داشت. شیوا که پس از 100 روز حبس در بخش امنیتی زندان اوین، با تودیع 200 میلیون تومان (200 هزاردلار) وثیقه آزاد شده بود، تنها توانیت سه ماه را در کنار خانواده و دوستان خود به سر برد. شیوا که به محض خروج از زندان فعالیتهای خود را از سر گرفته بود، مجددا در 29 آذر 88، در پی بازداشت گسترده اعضای کمیته گزارشگران حقوق بشر، دستگیر شد. از آن زمان تاکنون، مقامات امنیتی، شیوا را تحت فشارهای شدید قرار داده اند تا وادارش کنند اتهام محاربه را که مجازات مرگ دارد بپذیرد. آنها برای مدتی شیوا را در سلول بسیار کوچکی که مانند قفس بوده و او حتی نمی توانسته دست و پای خود را تکان دهد نگه داشته بودند. شیوا، تاکنون حاضر نشده بپذیرد فعالیتهای مسالمت جویانه و حقوق بشری اش، جنبه تروریستی داشته است و به همین دلیل، همچنان تحت شدیدترین فشارها قرار دارد. شیوا، یکی از شجاع ترین زنان جهان، کسی که جسورانه از حقوق زندانیان سیاسی دفاع می کرد، هم اکنون در گوشه یک سلول، محروم از داشتن حتی یک خودکار و کاغذ، یا ملاقات با وکیل و یا حتی رفتن به دستشویی بدون چشم بند و بدون اجازه زندانبان است.

راستش از آنجایی که جمهوری اسلامی که همه فعالان حقوق بشر و مبارزان مدنی را، جاسوسان و عروسکهای کشورهای غربی به خصوص آمریکا می خواند، ساعتها با خود کلنجار رفتم که آیا بهتر نیست به جای تقدیم این جایزه به شیوا، که ممکن است فشار بازجویان و مقامات قضایی را بر او افزایش دهد، جایزه را به تمامی زنان دربند تقدیم کنم؟ اما در نهایت به این نتیجه رسیدم که دولت ایران، همانطور که پس از انتشار اسامی برندگان امسال، این جایزه را جایزه نوکری من برای آمریکا خوانده بود، حتی بدون تقدیم این جایزه به شیوا نیز چنین اتهامی را به او وارد خواهد کرد.

بنابراین، من به واشنگتن، برای شرکت در مراسم اهدای جایزه نخواهم آمد تا جای خالی شیوا، در آن مراسم و تمام جلسه ها و کنفرانس های رسمی پس از آن به چشم بیاید. تا همه جهانیان ببینند و بدانند آنچه بر شیوا و بر سایر مدافعان حقوق بشر، فعالان جنبش زنان و روزنامه نگاران دربند می رود. شاید که این، آبی باشد در خوابگه مورچگان!»

این هم اطلاعیه مطبوعاتی شبکه زنان تحت قوانین مسلمانان درباره همین قضیه:

http://www.wluml.org/node/6042

پی نوشت:

گزارش خبری و تلویزیونی بی بی سی از مراسم جایزه، سخنرانی هیلاری کلینتون و نرفتن من:

http://www.bbc.co.uk/persian/world/2010/03/100311_l13_awards_bravery_women_vid.shtml

http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2010/03/100309_u01-shadi-washington.shtml