یک تشکر خشک و خالی!

به وقت تهران ساعت 10 و نیم شب است. پارسال درست همین موقع ها بود که از دفتر پیگیری، که مقر وزارت اطلاعات است در خیابان صبا، نزدیک چهارراه ولی عصر، به اوین منتقل شدیم. بازداشت شده های مرد نماز جمعه را در دو یا سه ون می بردند و من و دو زن دیگری را که بازداشت کرده بودند، نشاندند پشت پژو، در حالی که باید سرهایمان را می چسباندیم به پاهایمان و اگر کمی بالاتر می آوردیم، شوکر مامور اطلاعاتی روی سرمان بود که با جریان الکتریسیته بفهماند از این شوخی ها نمی شود با آنها کرد. با این همه، از مسیر رو به بالای ماشین می فهمیدم که در راه اوین هستیم و تقریبا مطمئن بودم مقصد، 209 است.

یکی از راهروهای بند 209 که درهای سلولها و دستشویی و حمام به آن باز می شود

ار صدای بازشدن در بزرگ آهنی، می شد فهمید که در محوطه اوین هستیم و از آنجا تا 209 راهی نیست. قوانین همانهایی بود که وقتی در 13 اسفند 85، با 32 نفر از فعالان جنبش زنان بازداشت شده بودم تجربه کردم: زدن چشم بند قبل از ورود، عکس گرفتن برای پرونده اطلاعاتی یا شاید هم قضایی، و این بار، تحویل همه وسایل و کفش و لباس و حتی عینک. این یکی را دیگر تاب نیاوردم. بار قبل، عینکم را داشتم و این بار، بدون عینک، برای من که تقریبا بدون عینک هیچ جا را نمی بینم، در آن سلول کوچک انفرادی داغ و بدون تهویه، با آن خشم مهار نشدنی که از لحظه بازداشت در من بود، همه چیز سخت تر به نظر می رسید. این است که اولین درگیری من با سیستم 209، بی آن که برایش نقشه ای کشیده باشم رقم خورد: دعوا بر سر پس گرفتن عینک و آخر سر، بعد سه روز غذا نخوردم، بهم پسش دادند.

نمای داخلی یکی از سلولهای انفرادی 209

شب اول، بعد از آن بازداشت که شرحش در اینجا رفته، بعد از آن روز سخت در دفتر پیگیری، سه ساعت بازجویی و چندین ساعت شنیدن صدای درد کشیدن بازداشتی هایی که کتک می خوردند و توهین می شنیدند، سخت بود. زندانی های با سابقه می گویند: انفرادی شب اولش، از همه شبها، هفته اولش از همه هفته ها و ماه اولش از همه ماه ها سخت تر است. اما آنچه برای من شب اول را سخت تر می کرد، این فکر بود که از بعد از انتخابات تا حالا آنقدر آدم گرفته اند و زندانی کرده اند، که دیگر کسی نه اسم مرا به یاد خواهد آورد و نه بازداشت من اهمیتی خواهد داشت. با خودم مرور می کردم تنها اسامی فعالان سیاسی، روزنامه نگاران، فعالان حقوق بشر و … را که در آن لحظه در همان 209 دربند بودند و هرچه حساب می کردم، باز هم اسم بود که ردیف می شد. برای زندانی، مهمترین چیزی که باعث می شود دوام بیاورد و تحمل کند این است که حس نکند آن بیرون، فراموشش کرده اند و برای من، با تحلیلی که داشتم، از ابتدا قاطعانه فکر می کردم فراموش شده ام.

بعدها، وقتی بیرون آمدم، نه فقط وقتی برای اولین بار نشستم پای اینترنت، بلکه وقتهایی که با آدمهای مختلف، در ایران و در چارگوشه دنیا هم کلام شدم، که از حس هایشان وقتی خبر بازداشت مرا شنیده اند می گفتند و از تلاشی که کرده اند برای اینکه من بیرون بیایم و از آن همه فشاری که به جمهوری اسلامی آورده اند، و از همه آن تلاشهای جمعی، گیرم خیلی از آنها به هم وصل نبودند، که باعث شد آزاد شوم می شنیدم، شرمنده همه آن محبتها، انرژی های مثبتی که به سوی من روانه شده بود و حمایتهای بی شائبه ای می شدم که مطمئنم تا سالها، هرجا بروم، داستانهای ناشنیده دیگری را درباره اش خواهم شنید.

می خواهم بگویم هیچوقت فرصت نشد که حتی در حد یک تشکر خشک و خالی، بنویسم یا بگویم که چقدر مدیون تک تک شماهایی هستم که به من، در آن شب اول انفرادی و در روزهای بعدش فکر کرده اید. شماهایی که دوستانم هستید و می شناسمتان و شماهایی که ممکن است حتی به اسم و قیافه نشناسمتان اما نگران من و نگران دخترم دریا بوده اید، شماهایی که هرچه از دستتان بر می آمده، فروگذار نکرده اید. امروز، بعد از یک سال، این نوشته، ابراز ارادت به همه شماست برای اینکه در کنارم بودید، در آن شب سخت تنهایی. و یک تشکر خشک و خالی است از طرف کسی که عمیقا باور دارد دستهای نگران و خسته و مهربان شما بود که مرا از میان آن دیوارهای سخت و بتونی بیرون کشید.

اطلاعات بیشتر در باره 209 و همینطور دفتر پیگیری وزارت اطلاعات را می توانید در اینجا بخوانید.